Βανέσα Ρεντγκρέιβ (Vanessa Redgrave)

Η Βανέσα Ρεντγκρέιβ είναι Αγγλίδα ηθοποιός και ακτιβίστρια και γεννήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1937 στο Γκρίνουιτς του Λονδίνου. Οι γονείς της ήταν οι ηθοποιοί Σερ Μάικλ Ρεντγκρέιβ και Ρέιτσελ Κέμπσον. Ο Λόρενς Ολίβιε ανακοίνωσε τη γέννησή της στο κοινό κατά τη διάρκεια της παράστασης Άμλετ, όταν είπε ότι ο Λαέρτης (που υποδυότηταν ο Σερ Μάικλ) απέκτησε μια κόρη. Τα αδέρφια της ήταν επίσης ηθοποιοί (Λιν και Κόριν Ρεντγκρέιβ) που δυστυχώς σήμερα δεν βρίσκονται εν ζωή.

Το 1954 μπήκε στο Central School of Speech and Drama του Λονδίνου για να σπουδάσει υποκριτική και το 1956 έκανε την πρώτη της εμφάνιση στη μικρή οθόνη στην τηλεοπτική σειρά «Men, women and clothes», ενώ το ντεμπούτο της στο θέατρο έκανε το 1958 στο West End του Λονδίνου, όπου βρέθηκε μαζί με τον αδερφό της. Ο πρωταγωνιστικός ρόλος ήρθε το 1960 στην παράσταση «The tiger and the horse», όπου συμπρωταγωνιστούσε με τον πατέρα της.

Το θέατρο αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της καριέρας της και η ίδια πέρασε από διάφορες παραστάσεις κερδίζοντας 4 βραβεία Evening Standard καλύτερης ηθοποιού, ενώ έχει κατακτήσει και το βραβείο Λόρενς Ολίβιε ηθοποιού της χρονιάς το 1984 για την παράσταση «The Aspern papers». Περνώντας και από το Μπρόντγουεϊ, κέρδισε βραβείο Tony το 2003 για την παράσταση «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα» και το βραβείο Drama desk το 2007 για την ερμηνεία της στην παράσταση «The year of magical thinking» και σύμφωνα με τη Βρετανική εφημερίδα The Stage, είναι η 9η καλύτερη θεατρική ηθοποιός όλων των εποχών.

Το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο έγινε το 1958 με την δραματική ταινία «Behind the mask».  Η δεύτερη κινηματογραφική της ταινία έρχεται το 1966 και η ίδια βρίσκεται και σε πρωταγωνιστικό ρόλο, στη δραματική κομεντί σκηνοθεσίας Κάρελ Ράις «Morgan: A suitable case for treatment». Η ίδια είναι για πρώτη φορά υποψήφια για Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου, BAFTA και Χρυσή Σφαίρα, ενώ ταυτόχρονα βραβεύεται από το Φεστιβάλ Καννών, με την καριέρα της να ξεκινά με τους καλύτερους οιωνούς.

Το 1967 κερδίζει τον τιμητικό τίτλο CBE (Παράσημο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας).

Το 1968 είναι ξανά υποψήφια για Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου και Χρυσής Σφαίρας, ενώ βραβεύεται από το Φεστιβάλ Καννών ως καλύτερη ηθοποιός, για την ερμηνεία της ως η διάσημη χορεύτρια των ‘20s, Ισαδώρα Ντάνκαν, η οποία άλλαξε την άποψη των ανθρώπων για το μπαλέτο, στη βιογραφική ταινία «Isadora» του Κάρελ Ράις.

Το 1974 βρίσκεται σε ένα μικρότερο ρόλο στην πασίγνωστη ταινία μυστηρίου βασισμένη στο μυθιστόρημα της Αγκάθα Κρίστι «Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές» του Σίντνεϊ Λιούμετ. 

Το 1977, η Ρεντγκρέιβ χρηματοδότησε και αφηγήθηκε το ντοκιμαντέρ The Palestinian, το οποίο αφορούσε τους Παλαιστίνιους και τις δραστηριότητες του Οργανισμού για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Την ίδια χρονιά πρωταγωνίστησε μαζί με την Τζέιν Φόντα στην ταινία Τζούλια (Julia), για μία γυναίκα που δολοφονήθηκε από έναν Ναζί Γερμανό πριν το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου για την αντίστασή της στο φασισμό. Όταν η Ρεντγκρέιβ έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ για την ερμηνεία της στο ρόλο της Τζούλια, μέλη της Εβραϊκής Αμυντικής Ένωσης, οδηγούμενα από τον Ραβίνο Μέιρ Καέιν διαμαρτυρήθηκαν εναντίον της Ρεντγκρέιβ και της υπεράσπισής της υπέρ των Παλαιστινίων και συγκεντρώθηκαν έξω από το θέατρο όπου γινόταν η απονομή των βραβείων.

Η Ρεντγκρέιβ κέρδισε το Όσκαρ β' γυναικείου ρόλου. Παραλαμβάνοντας το βραβείο, η ίδια είπε:

"Αγαπητοί μου συνάδερφοι, σας ευχαριστώ πολύ για αυτή την τιμή που κάνετε στη δουλειά μου. Νομίζω ότι η Τζέιν Φόντα και εγώ έχουμε κάνει την καλύτερή μας δουλειά και νομίζω ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στο σκηνοθέτη μας Φρεντ Τσίνεμαν. Και επίσης πιστεύω ότι οφείλεται εν μέρει στο ότι πιστέψαμε και πιστεύουμε σε αυτό που εκφράζουμε--δύο ανάμεσα σε εκατομμύρια που έδωσαν τη ζωή τους και ήταν προετοιμασμένοι να θυσιάσουν τα πάντα στο αγώνα ενάντια στο φασισμό και τη ρατσιστική ναζιστική Γερμανία. Και σας χαιρετώ και σας τιμώ και νομίζω ότι θα πρέπει να είστε πολύ περήφανοι που τις τελευταίες εβδομάδες σταθήκατε ακέραιοι και δεν επιτρέψατε σε μια ομάδα σιωνιστών χούλιγκαν να σας τρομάξουν, των οποίων η συμπεριφορά είναι μια προσβολή προς όλους τους Εβραίους από όλο τον κόσμο και του μεγάλου και ηρωικού αγώνα τους ενάντια στο φασισμό και την καταπίεση. Σας χαιρετώ και σας ευχαριστώ και υπόσχομαι ότι θα συνεχίσω να μάχομαι για πάντα ενάντια στον αντισημιτισμό και στο φασισμό" 

Εκτός από το Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου, η Ρεντγκρέιβ κέρδισε και τη Χρυσή Σφαίρα.

Το 1979 υποδύεται την Αγκάθα Κρίστι πλάι στον Ντάστιν Χόφμαν και τον Τίμοθι Ντάλτον στην ταινία «Agatha» και λίγο αργότερα συναντά τον Ρίτσαρντ Γκιρ στην πολεμική, δραματική ταινία «Μέχρι χτες ήμασταν ξένοι» του Τζον Σλέσινγκερ, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του ’80 κάνει κυρίως τηλεοπτικές δουλειές.

Το 1984 το όνομά της είναι και πάλι μέσα στις λίστες υποψηφίων για το χρυσό αγαλματίδιο της Ακαδημίας, με την ταινία «The Bostonians» του Τζέιμς Άιβορι. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’80 βρίσκεται σε διάφορες ταινίες («Weatherby» όπου εμφανίζεται και η κόρη της, Τζόλι Ρίτσαρντσον, στη δραματική «Steaming», τη βιογραφική «Prick up your ears» που της χαρίζει υποψηφιότητα για βραβείο BAFTA και Χρυσή Σφαίρα, την κομεντί «Consuming passions» του Γκιλς Φόστερ κ.ά), ενώ η επόμενη υποψηφιότητά της για Όσκαρ και τελευταία μέχρι στιγμής, έρχεται το 1992 με την ταινία εποχής «Επιστροφή στο Χάουαρντς Έντ» του Τζέιμς Άιβορι, πλάι στον Άντονι Χόπκινς και την Έμα Τόμσον.

Το 1993 συμπληρώνει κι αυτή το καστ στη δραματική ταινία «Το σπίτι των πνευμάτων» με τη Μέριλ Στριπ, τον Τζέρεμι Άιρονς και τη Γκλεν Κλόουζ και το 1994 βραβεύεται από το φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας για την ερμηνεία της στη δραματική ταινία «Little Odessa» όπου υποδύεται τη μητέρα μιας μάλλον δυσλειτουργικής οικογένειας, όπου ο ένας γιος (Τιμ Ροθ) είναι επαγγελματίας δολοφόνος.

Δύο χρόνια αργότερα περνάει στην εμπορική πλευρά του κινηματογράφου και βρίσκεται σε ένα είδος ταινίας αρκετά ξένο σε αυτή στη μέχρι τότε καριέρας της, στην ταινία περιπέτειας και δράσης «Επικίνδυνες αποστολές» σκηνοθεσίας Μπράιαν Ντε Πάλμα.

Άλλες σημαντικές ταινίες της δεκαετίας στις οποίες τη συναντούμε, είναι η βιογραφική «Η ταραγμένη ζωή του Όσκαρ Ουάιλντ» όπου υποδύθηκε τη μητέρα του διάσημου συγγραφέα και ποιητή, η δραματική «Mrs Dalloway» βασισμένη στο μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ, η εμπορική επιτυχία «Ολέθρια σύγκρουση» με τον Μόργκαν Φρίμαν και τον Ρόμπερτ Ντιβάλ και η βιογραφική, δραματική ταινία για τη ζωή της συγγραφέως Σουζάνα Κέισεν «Το κορίτσι που άφησα πίσω», όπου υποδύεται την ψυχίατρο της ηρωίδας.

To 2000 επιστρέφει στη μικρή οθόνη με την τηλεταινία «If these walls could talk 2» κερδίζοντας βραβείο Emmy, Χρυσή Σφαίρα και βραβείο Screen Actors Guild και περνώντας από διάφορες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές ταινίες, το 2005 βρίσκεται στο καστ της ιστορικής ταινίας «Η κοντέσα της Σαγκάης» σε ρόλο πριγκίπισσας, όπου συναντά και την κόρη της, Νατάσα Ρίτσαρντσον, σε ρόλο κοντέσας, στα σκηνοθετικά χέρια του Τζέιμς Άιβορι για μια ακόμη φορά. Την άλλη της κόρη (Τζόλι Ρίτσαρντσον) συναντά στη γνωστή και στη χώρα μας τηλεοπτική σειρά «Nip Tuck», στην οποία εμφανίζεται σε 10 επεισόδια ως –τι άλλο- η (γιατρός) μητέρα της.

Εκτός από ηθοποιός, η Βανέσα Ρεντγκρέιβ είναι και πολιτική ακτιβίστρια και μάλιστα μέσα στη δεκαετία του ’70 ίδρυσε με τον αδερφό της το Εργατικό Κόμμα, ενώ υποστηρίζει ανοιχτά τον Οργανισμό για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης – βρίσκοντας συχνά πολλούς απέναντί της γι’ αυτή την επιλογή της. Το 2003 αρνήθηκε τον δεύτερο τιμητικό τίτλο που της προτάθηκε επί Τόνι Μπλερ και ίδρυσε με τον αδερφό της το Peace and Progress Party, κάνοντας καμπάνια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ενάντια στον πόλεμο του Ιράκ, ενώ γενικότερα μάχεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και κατά του πολέμου, προβαίνοντας σε διάφορες δράσεις.

Δυστυχώς, όμως, η ζωή δεν της έδειχνε πάντα το καλό της πρόσωπο και το 2009 έζησε το τραγικό γεγονός του θανάτου της κόρης της, Νατάσα Ρίτσαρντσον, η οποία τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι μετά από ατύχημα στο σκι, ενώ μέσα σε 14 μήνες το 2009-2010 έχασε, εκτός από την κόρη της, την αδερφή της και τον αδερφό της.