Σαν σήμερα 29/01 στις τέχνες...

Σαν σήμερα στις τέχνες...

1781 Παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό η όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ «Ιδομενέας ο βασιλιάς της Κρήτης».

1826 Το Κουαρτέτο για έγχορδα αρ. 14 «Ο Θάνατος και η Παρθένα» του Φραντς Σούμπερτ κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη.

1829 Κάνει πρεμιέρα ο «Φάουστ» του Γκαίτε

1845 Κυκλοφορεί για πρώτη φορά το ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε «Το Κοράκι».

1912 Το μπαλέτο του Μορίς Ραβέλ «Η Μάνα μου η χήνα» κάνει πρεμιέρα στο Παρίσι.

1920 Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ πιάνει την πρώτη δουλειά του ως σχεδιαστής σκίτσων, αμειβόμενος με 40 δολάρια εβδομαδιαίως.

1942 Κάνει πρεμιέρα το ραδιοφωνικό πρόγραμμα του BBC «Desert Island Discs», με πρώτο παρουσιαστή τον Ρόι Πλόμλεϊ. Πρόκειται για μία από τις μακροβιότερες εκπομπές στην ιστορία του ραδιοφώνου, αφού διαρκεί μέχρι και σήμερα.

1953 Κάνει πρεμιέρα η βιβλική ταινία «Η Χλαμύδα», η πρώτη σε σινεμασκόπ. Τη σκηνοθέτησε ο Χένρι Κόστερ, με πρωταγωνιστές τον Ρίτσαρντ Μπάρτον και την Τζιν Σίμονς.

1959 Κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους η ταινία κινουμένων σχεδίων του Γουόλτ Ντίσνεϊ «Η ωραία κοιμωμένη».

1964 Οι Beatles ηχογραφούν στο Παρίσι τη γερμανική εκδοχή των τραγουδιών τους «She Loves You», «I Want to Hold Your Hand» και «Can’t Buy Me Love». Ήταν απαίτηση της ΕΜΙ Δυτικής Γερμανίας για να γίνουν γνωστοί στη χώρα.

1966 Το μιούζικαλ «Sweet Charity» κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη.

1969 Ο Τζίμι Χέντριξ και ο Πιτ Τάουνσεντ «κονταροχτυπιούνται» σε αγώνα δεξιοτεχνίας στην κιθάρα.

1969 Οι Fleetwood Mac ανεβαίνουν στο No1 του αγγλικού πίνακα επιτυχιών με το τραγούδι «Albatross».

1972 Το τριπλό άλμπουμ «The Concert For Bangladesh» ανεβαίνει στο Νο1 του αγγλικού πίνακα επιτυχιών.

1976 Δικαστήριο της Ρώμης χαρακτηρίζει ως προσβάλλουσα τα χριστά ήθη την ταινία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι «Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι». Ο σκηνοθέτης, ο παραγωγός και οι ηθοποιοί της ταινίας, μεταξύ των οποίων και ο Μάρλο Μπράντο, απειλούνται με σύλληψη αν εμφανιστούν στην πόλη.

1979 Το συγκρότημα «Emerson, Lake & Palmer» διαλύεται, έπειτα από 10 χρόνια ζωής.

1983 Το τραγούδι «Down Under» των Men at Work ανεβαίνει στο Νο1 του βρετανικού πίνακα επιτυχιών.

1985 Ηχογραφείται στο Λος Άντζελες το τραγούδι «We are the world», με τη συμμετοχή διάσημων αστέρων της ποπ μουσικής.

1989 Ο Μαρκ Όλμοντ ανεβαίνει στο Νο1 του αγγλικού πίνακα επιτυχιών με το τραγούδι «Something's Gotten Hold Of My Heart».

1996 Η ιστορική όπερα της Βενετίας «Λα Φενίτσε» καταστρέφεται από πυρκαγιά. Θα επαναλειτουργήσει στις αρχές του 2004, αφού δαπανηθούν εκατομμύρια δολάρια για την ανακατασκευή του 204 ετών θεάτρου.

2006 Οι Arctic Monkeys ανεβαίνουν στο No1 του αγγλικού πίνακα επιτυχιών με το άλμπουμ «Whatever People Say I Am That's What I'm Not».

2016 Για αυτολογοκρισία και υποχώρηση εκ μέρους του Εθνικού Θεάτρου κάνει λόγο η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου για την ακύρωση των τελευταίων παραστάσεων του θεατρικού έργου «Ισορροπίες του Nash», το οποίο βασίστηκε σε ιστορικά και φιλοσοφικά κείμενα (μεταξύ άλλων και του Αλμπέρ Καμί), στα πρακτικά της δίκης της «17 Νοέμβρη» και σε αποσπάσματα από το βιβλίο του Σάββα Ξηρού «Η μέρα εκείνη...».

Γεννήσεις:

1782 Ντανιέλ Ομπέρ, γάλλος συνθέτης.

1862 Φρέντερικ Ντίλιους, άγγλος συνθέτης.

1866 Ρομέν Ρολάν, γάλλος συγγραφέας. Τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1915.

1876 Χάβεργκαλ Μπράιαν, άγγλος συνθέτης.

1890 Μπορίς Πάστερνακ, ρώσος συγγραφέας. Τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1958. («Δόκτωρ Ζιβάγκο»)

1900 Αδαμάντιος Διαμαντής, διακεκριμένος κύπριος ζωγράφος.

1913 Βίκτωρ Ματσιούρ, αμερικανός ηθοποιός. (Θαν. 4/8/1999)

1914 Μενέλαος Παλλάντιος, έλληνας συνθέτης και ακαδημαϊκός.

1924 Πίτερ Βούλκος, (Παναγιώτης Βουλκόπουλος το πραγματικό όνομά του), ελληνοαμερικανός γλύπτης.

1924 Λουίτζι Νόνο, ιταλός συνθέτης πρωτοποριακής μουσικής.

1929 Έλιο Πέτρι, ιταλός σκηνοθέτης.

1933 Σασά Ντιστέλ, γάλλος τραγουδιστής. («Μεσιέ Κανιμπάλ», «Σκουμπιντού»)

1939 Ζερμέν Γκριρ, αυστραλή φεμινίστρια και συγγραφέας. («Η γυναίκα ευνούχος»)

1944 Στιβ Ριντ, ένας από τους πιο χαρισματικούς ντράμερ της μαύρης μουσικής. 

1945 Αλέκα Κανελλίδου, ελληνίδα τραγουδίστρια.

1945 Τομ Σέλεκ, αμερικανός ηθοποιός.

1947 Ντέιβιντ Μπάιρον, άγγλος τραγουδιστής των Uriah Heep.

1949 Τόμι Ραμόουν, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Τόμας Έρντλι, ούγγρος ντράμερ του ροκ συγκροτήματος «Ramones».

1953 Λουί Πέρεζ, αμερικανός κιθαρίστας και συνθέτης, γνωστός από τη συμμετοχή του στο συγκρότημα Los Lobos.

1961 Ντέιβ Μπέιντον - Πάουερ, άγγλος ντράμερ των James.

1961 Έντι Τζάκσον, αμερικανός μπασίστας των Queensryche.

1964 Μάκης Αμπλιανίτης, έλληνας τζαζίστας.

1964 Ρόντι Φρέιμ, σκωτσέζος κιθαρίστας και τραγουδιστής των Aztec Camera.

Θάνατοι:

1427 Αντρέι Ρουμπλιόφ, διακεκριμένος ρώσος ζωγράφος.

1837 Αλέξανδρος Πούσκιν, ρώσος συγγραφέας και ποιητής. Σκοτώθηκε σε μονομαχία από τον απατημένο σύζυγο της ερωμένης του.

1881 Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, ρώσος συγγραφέας. («Έγκλημα και Τιμωρία»)

1962 Φριτς Κράισλερ, αυστριακός βιολιστής και συνθέτης. 

1963 Ρόμπερτ Φροστ, διακεκριμένος αμερικανός ποιητής.

1975 Ορέστης Μακρής, έλληνας ηθοποιός.

1985 Τίτος Ξηρέλλης, έλληνας διαπρεπής βαρύτονος, με διεθνή καριέρα.

1992 Γουίλι Ντίξον, αμερικανός συνθέτης της μπλουζ.

1993 Χρήστος Βακαλόπουλος, έλληνας σκηνοθέτης, κινηματογραφικός κριτικός και συγγραφέας.

2006 Ναμ Τζουν Πάικ, κορεάτης εικαστικός καλλιτέχνης, που θεωρείται ο πατέρας της βιντεοτέχνης (video art). (Γεν. 20/7/1932)

2009 Τζον Μάρτιν, ιρλανδός κιθαρίστας και συνθέτης του φολκ-ροκ, που ενέπνευσε καλλιτέχνες και συγκροτήματα, όπως οι U2, Portishead και Έρικ Κλάπτον. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ίεν Ντέιβιντ ΜακΓκίχι. (Γεν. 11/9/1948)

2011 Μίλτον Μπάμπιτ, αμερικανός συνθέτης ηλεκτρονικής μουσικής.

2011 Εμάνουελ Βάρντι, αμερικανοϊσραηλινός βιρτουόζος της βιόλας. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους βιολίστες του 20ου αιώνα.

2014 Αϊσέ Νανά, τουρκάλα χορεύτρια του χορού της κοιλιάς, που ενέπνευσε τον Φεντερίκο Φελίνι στην ταινία του «Ντόλτσε Βίτα».

2015 Κολίν ΜακΚάλογκ, αυστραλή συγγραφέας, γνωστή από το μυθιστόρημά της «Τα πουλιά πεθαίνουν τραγουδώντας» (1977), που αποτέλεσε μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία.

2016 Ζακ Ριβέτ, γάλλος σκηνοθέτης της νουβέλ βαγκ. («Η Ωραία Καυγατζού») 

Πηγή: Σαν σήμερα, Wikipedia